وب سایت مشاوره کنکور

 بايد توجه داشت ميزان اضطراب وقتي پايين باشد نجات دهنده زندگي است . در سطح پايين ، اضطراب ازآسيبهاي جسماني نظيردرد ، درماندگي ، تنبيه اجتماعي ياناكامي در نيازهاي اجتماعي يا جسمي هشدار مي دهد ، يااز جدايي افراد مورد علاقه خبر مي دهد . بدین طريق اضطراب ، ارگانيسم را براي مقابله با تهديدها اماده مي كند.

" دلم مثل سيروسركه مي جوشه ، دلم مثل سماور درحال جوش ، قل قل مي كنه ، دلم شور مي زنه ، دلهره دارم ، حس مي كنم چيزي توشكمم داره حركت مي كنه "

- اينها جملاتي است كه شايد از دوستان ، آشنايان و اقوامتان شنيده باشيد و يا حتي خود شما نيز به كار برده باشيد . اين جملات بيانگر نشانه هايي از احساس اضطراب دراشخاص است . اضطراب احساسي است ناخوشايند و اغلب پيچيده و مبهم . نوعي دلواپسي است كه با يك يا چند تا از احساسهاي جسمي همراه مي شود مثل احساس خالي شدن سردل، نفس تنگي ، افزايش ضربان قلب ، عرق كردن ، بي قراري مي توان اضطراب رايك علامت هشدار دهنده دانست يعني خبر ازحادثه يا اتفاقي مي دهد كه درحال وقوع است و شخص را براي مقابله باكنارآمدن با آن آماده مي سازد . اضطراب را بايد از ترس جداكرد ، ترس از حيوانات وحشي ، ترس از عقرب ، در عوض اضطراب واكنشي است در مقابل خطري نامعلوم ، دروني و مبهم . اضطراب هيجاني است كه شخص موقع عبورازعرض خيابان بانزديك شدن يك اتومبيل كه با سرعت به او نزديك ميشود احساس مي كند يا ناراحتي مبهمي كه از ملاقات افراد ناآشنا درموقعيتي غير معمول به شخص دست مي دهد ، دلهره داشتن درمورد ورود به مكانهايي كه شخص اولين بار است كه وارد مي شود ، هيجاني كه قبل از سخنراني به فرد دست ميدهد ، انتظار رويداد ناخوشايندي را كشيدن مانند انتظار براي تنبيه شدن اضطراب ممكن است در نتيجه احساس شرم و خجالت افزايش پيدا كند مانند : (( ديگران مي فهمند كه من ترسيده ام )) .

- بايد توجه داشت ميزان اضطراب وقتي پايين باشد نجات دهنده زندگي است . در سطح پايين ، اضطراب ازآسيبهاي جسماني نظيردرد ، درماندگي ، تنبيه اجتماعي ياناكامي در نيازهاي اجتماعي يا جسمي هشدار مي دهد ، يااز جدايي افراد مورد علاقه خبر مي دهد . به اين طريق اضطراب ، ارگانيسم را براي مقابله با اين تهديدها يا دست كم كاستن از نتايج آن اماده مي كند. براي مثال دانش اموز يا دانشجويي كه از مردود شدن درامتحان مضطرب مي شود تلاش خود را مي كند تا براي امتحان آماده شود . در حال حاضر درعصري كه مازندگي مي كنيم چه بخواهيم وچه نخواهيم اضطراب وجود دارد در روزگار ما اضطراب مشكل شايعي است و هرانساني دستخوش ترسها و نگراني هايي مي شود . وقتي كه شخص مدت زماني طولاني دستخوش اضطراب مي شود امري نابهنجار محسوب مي شود . براي ارزيابي اينكه جنبه هاي گوناگون اضطراب تا چه ميزان گسترده و شايع است بررسي هاي پيمايشي در جمعيت عمومي انجام گرفته است . اين بررسي ها نشان مي دهد كه يك سوم افراد بزرگسال ازناراحتي هاي هيجاني ، به خصوص اضطراب در رنج هستند اين نسبت براي مردان، افراد مرفه وجوانان پايين تراست ، اما براي زنان ، افرادفقير و تهيدست و افراد سالمند بالاتراست . آنچه در اضطراب امري نابهنجار به شمار مي رود تنها تجربه اضطراب نيست چيزي كه مهم به نظر مي رسد اين است كه محرك بيروني بوجود آورنده اضطراب ، با ميزان اضطرابي كه فرد احساس مي كند تناسب ندارد .

- تظاهرات باليني اضطراب :

- عصبانيت 2- تنش 3- احساس خستگي 4- كونفوزيون ( گيجي ) 5- تكرر يا تاخير در دفع ادرار يا مدفوع 6- تپش قلب 7-احساس ضعف8- نفس تنگي 9- تعريق 10- احساس سوزش 11- تشويق و نگراني 12- بي خوابي 13- اشكال در تمركز 14- گوش به زنگ بودن.

- توصيفهاي معمولي فرد در اضطراب :

1- من اغلب از تپش قلب شديد رنج مي برم .
2- آزردگي اندك باعث رنجم شده مرا تحريك مي كند .
3- اغلب ، ناگهان و بدون دليل منطقي دچار هراس مي شوم .
4- پيوسته احساس نگراني مي كنم و اين امر مرا از پا در مي آورد .
5- بيشتر اوقات از احساس خستگي و فرسودگي در رنج هستم .
6- تنظيم افكار غالباً برايم دشوار است .
7- چنين به نظر مي رسد كه هميشه از چيزي ترس دارم .
8- همواره احساس تنش و عصبانيت شديد به من دست ميدهد .
9- اغلب احساس مي كنم كه نمي توانم بر مشكلات غلبه كنم .
10 - من پيوسته خود را تحت فشار احساس مي كنم .

- راهبردهاي درماني :

1- شيوه هاي روان درماني :

الف – ريسك يا خطر كردن :

براي مثال دانش آموز يا دانشجويي ممكن است اين مشكل را داشته باشد كه (( من قادر نيستم در جمع صحبت كنم و از اين كه ممكن است از من سؤالي بپرسند كه نتوانم به آن جواب دهم دچار وحشت مي شوم و قلبم درد مي گيرد . )) از فرد خواسته مي شود كه در هفته آينده موضوعي را انتخاب و درباره آن اطلاعاتي جمع آوري كند و آن را به صورت كنفرانس در كلاس مطرح كند اين را هم به خودش بگويد كه اگر فرضاً چيزي را ندانست يا نتوانست منظور خود را كامل و درست بيان كند ، هيچ حادثه هولناكي روي نمي دهد بلكه مهارت پيدا مي كند و درآينده بهتر عمل مي كند.

ب- غرقه سازي :

در اين شيوه فرد تشويق مي شود تا ناگهان با موضوعي كه برايش هولناك است به مبارزه برخيزد . مثلاً در مثال قبلي ازفردخواسته مي شود تا مطالب خودرا در حضور كليه افراد به صورت سخنراني ارائه دهد حتي اگر از وحشت ، حالش دگرگون شود و معده اش درد بگيرد به اواطمينان داده مي شود كه بااين كار نمي ميرد و هيچ عذري براي انجام ندادن آن پذيرفته نيست .

ج- واكنش مفروط :

از اين شيوه براي درمان اضطراب انتظاري استفاده مي شود . در اين شيوه فرد تشويق مي شود تا به حد افراط با مورد اضطراب انگيز مواجه شود . براي مثال فردي كه از عرق كردن خجالت مي كشد و يادآوري و نگراني اواز اينكه ممكن است عرق كند باعث مي شود تا بيشتر عرق كند و ترس و ناراحتي او افزايش پيداكند ، بنابراين از او خواسته مي شود هر وقت حس كردكه دارد عرق مي ريزد و مضطرب مي شود به جاي خجالت كشيدن ، از ديگران بخواهد تا اورا تماشا كنند كه چقدر عرق مي كند . با اين توصيه هر وقت كه فرد در حضور افراد قرار ميگيرد ترس از عرق كردن در او برانگيخته مي شود و مصمم مي گردد كه بيشتر عرق بريزد به اين ترتيب ترس و اضطراب او درمان مي شود .

د- اظهار وجود :

از اين روش براي رفع اضطرابهاي ناشي از روابط اجتماعي متقابل افراد استفاده مي شود براي مثال فردي كه قادر.نيست عقايدش را به دوستانش يا ديگر افراد ارائه دهد و از اين بابت دچار اضطراب و نگراني مي شود در اين روش فرد وادار ميشود براين اساس عمل كند كه او انساني است كه داراي حق و حقوقي مي باشد و تا جايي كه به حقوق ديگران لطمه نزند آزاد است تا عقايدش را قاطعانه مطرح كند . اين روش به فرد اين توانايي را ميدهد كه قاطعانه و بي پرده اظهار وجود كند و تا حدود زيادي مانع ايجاد اضطراب در او مي شود .

ح- به خود دستور دادن :

منظور از اين روش اين است كه فرد به خودش بگويد در موقعيت خاص چه كاري انجام دهد ، مثلاً: به دانش آموز يادانشجويي آموزش داده مي شودكه قبل از امتحان به خودش بگويد : (( اضطراب قبل از امتحان ، يك پديده طبيعي است هرفردی ممكن است قبل از امتحان مضطرب شود ، اين اضطراب باعث نمي شود من امتحانم بيشتر آماده كنم )). اين نوع روش تلقين مثبت به خود در بوجودآمدن رفتار سازگارانه مؤثراست

و- آرامش قسمتهاي مختلف بدن ( 20 دقيقه ) :

1 - در خانه مكان خلوتي براي استراحت پيدا كنيد لباس راحت و سبكي بپوشيد و به پشت بخوابيد دستها را دو طرف بدن به حالت آزاد رها كنيد ، پاها را كمي از هم باز كنيد و چشمها را آرام ببنديد .

2 - با خود بگوييد (( حالا مي خواهم در حالت كاملاً آرام قرار گيرم . وقتي بيدار شوم نيروي تازه اي وجودم را فرا گرفته است )).

3 -از پاها شروع كنيد : انگشتان پاها را تكان دهيد با اين كار هر تنش ممكن را از بدن دور كنيد تا پاهاي شما نرم و سنگين شوند .

4 - به قسمتهاي پايين ، ساقها ، به زانوها وبعد رانهايتان تا به باسن فكركنيد درذهن تصوركنيد در كف جايي كه خوابيده ايد فرو مي رويد ، يعني سنگين و را حت هستيد .

5 - حالاكار روي دستها را شروع كنيد ، انگشتان دست را آرام تكان بدهيد دستها را از ناحيه مچ آرام خم كنيد در اين حالت آرام آرام احساس راحتي مي كنيد .

6 - به قسمت پايين بازو ، آرنج ، بازو تاشانه توجه كنيد ، اين طور فكر كنيد كه تنشها همه دارند ذوب مي شوند و روي زمين مي ريزند .

7 - به ناحيه شكم فكر كنيد تنشها را هرچه هست دور كنيد و نفسهاي راحت و عميق بكشيد .

 8 - حالا به معده و سينه خود توجه كنيد از آنجا به طرف بالا ، به گلو و گردن برسيد . درحاليكه نفسهاي عميق و عميق تري مي كشيد ،اين احساس را در خود تلقين كنيد كه تنش از بدن شما بيرون مي رود و شما هر لحظه راحت و راحت تر مي شويد.

9 - حالا به گلو ، گردن و سر توجه كنيد و آرامش بگيريد تا عضله هاي صورت شما باز و آرام باشد آرواره را شل كنيد دهانتان را باز نگه داريد تا احساس آرامش به شما دست بدهد .

10 - اگر احساس مي كنيد كه هنوز تنش در جايي از بدنتان باقي مانده به آن ناحيه برگرديد و تنش را از بدن دور كنيد .

11 - 5 تا 10 دقيقه در اين وضعيت راحت باشيد مي توانيد به صحنه هاي زيبا ، شاد و شيرين كه قبلاً تجزيه كرده ايد فكر كنيد و اگر نخواهيد مي توانيد چند دقيقه بخوابيد .

12 - وقتي براي خواب آماده مي شويد با خود بگوييد : (( چه راحتي عميقي داشته ام حالا براي برخاستن آماده ام و احساس راحتي و طراوت مي كنم )).

13 - با تكان دادن انگشتان پا براي بلند شدن از خواب آماده شويد حالا نوبت به تكان دادن انگشتان دست و خم كردن مچ دست است .

14 - زانوي راست را خم كنيد و از آنجا به سراغ زانوي چپ برويد ، ابتدا بازوي راست ، بعد بازوي چپ خود را خم كنيد .

15 - چشم هايتان را باز كنيد و بازوها را به دور سر ببريد ، به آرامي بنشينيد و بعد از جاي خود بلند شويد در اين زمان براي ادامه فعاليتهاي عادي خود آماده هستيد .

- نقش ايمان در دست يافتن به آرامش روحي :

از تاثيرات مهم ايمان ،دست پيدا كردن بهآرامش روحي است وقيت انسان ياد خدارا دردل خود جاي مي دهد و ارتباط روحي بين خود و خدا برقرار مي كند ، به آرامشي عميق ، همراه باخوشنودي مي رسد . كسي كه ايمان به مبداء و معاددارد دنيا عبادتگاه او نيست تا همواره به خاطر آن مضطرب و ناراحت باشد او با توكل به خدا از هر گونه ياس و اضطراب رها مي شود و هدف نهايي خود را نه در دنيا ، بلكه در نزد خدا جستجو مي كند . چنين آرامشي تنها در سايه ارتباط با خدا به دست مي آيد .

قرآن در سوره رعد آيه 28 مي فرمايد :

" كساني كه ايمان آوردند و قلبهايشان با ياد خدا آرام مي گيرد ، آگاه باشيد تنها با ياد خدا قلبها آرامش مي يابد". در سوره فتح آيه 4 مي فرمايد : " او ( خداوند ) است كه وقاروآرامش را برقلبهاي مؤمنين فرود آورد تا آنان برايمان خود بيافزايند ."

سعید غیاثوند | مشاور و برنامه ریز کنکور

موفق باشيد